Daken

Egouts Structures Toitures Finitions Extérieurs Finitions Intérieurs Fluides Electricité Peintures Abords
building
Wateropvang en -afvoer
Regenwateropslag

Dakgoten, dakafdichting en/of dakbedekking worden best één keer per jaar grondig gereinigd. Hoe u dat doet, leest u hier. Staan er loofbomen in de buurt? Dan zal u wellicht meerdere keren per jaar de dode bladeren moeten verwijderen. Logischerwijze kijkt u dan ook de staat van de leidingen en de werking van de kranen na. Het is interessant om eveneens de kleur en geur van het regenwater onder de loep te nemen. Een lichtgrijze of lichtbruine kleur wijst op afzettingen op de bodem van de wateropvangtank, in de dakgoten en/of op het dak. Vaak is het nodig om de drijvende deeltjes te verwijderen door middel van afzuiging of afschuiming. Een onaangename geur betekent veelal dat er problemen zijn met de sifon van de wateropvangtank. Er is zelfs een reële kans dat u de bodem van de tank zal moeten (laten) reinigen. Voer bij voorkeur eveneens een pH-meting uit. Is het water te zuur, dan dient u te controleren of het dak, de dakgoten en de wateropvangtank wel proper genoeg zijn. Hou er ten slotte rekening mee dat de zelfreinigende filters stroomopwaarts van de wateropvangtank hun naam geen eer aandoen. Ze moeten immers om de zes maanden gereinigd en afgeborsteld worden. Het filtermateriaal van niet-zelfreinigende filters dient zelfs om het half jaar gereinigd of vervangen te worden. Beschikt u over een systeem zonder filters? Dan moet u alles nog frequenter inspecteren.

Hanggoten, dakgoten, dakkolken, trechters, nooduitlaten, spuwers

Om de 6 maanden dient u ook de dichtheid van de dakkolken, afvoerleidingen en spuwers te controleren. Stoot u hierbij op vervuilde roosters? Reinig die dan meteen! Verwijder ook dode bladeren, slib, materiaalresten en/of voorwerpen die zich hebben opgehoopt. Zo vermijdt u schade, extra belasting of een verstopping van de waterafvoer. Let op: zorg dat mossen en planten geen wortelnetwerk kunnen starten, want dat zou grote schade aan al deze elementen kunnen veroorzaken. Natuurlijk controleert u tijdens dit onderhoud best ook de lasnaden, voegen, roeflatten en bevestigingen. Nazicht en reiniging van de zandvangputten, voorfilters of andere voorbehandelingstoestellen. De werking van een ondergrondse infiltratievoorziening is delicater en moeilijker te controleren dan deze van een bovengrondse voorziening. Om de goede werking van een collectieve ondergrondse infiltratievoorziening te vrijwaren, wordt aangeraden om een jaarlijks onderhoudscontract af te sluiten met een onderhoudsfirma die gespecialiseerd is in camera-inspecties. Het wordt aangeraden om dit om de drie maanden te doen. Periodiek dient u de staat van de gevels en de binnenafwerking te controleren op vochtvlekken en/of biologische ontwikkelingen die door lekken worden veroorzaakt. Roep bij problemen meteen de hulp van een vakman in!

Dakbedekking/Afdichtingen

Uw dakafdichting en dakbedekking geregeld aan een grondige inspectie (laten) onderwerpen, is echt geen overbodige luxe. Elk mankement kan immers serieuze kosten met zich meebrengen. Dergelijke controles gebeuren het best twee keer per jaar: na het vallen van de bladeren en na de winter. Deze opdracht wordt bij voorkeur toevertrouwd aan de firma die de dakafdichting heeft uitgevoerd. Ook het periodieke nazicht van technische uitrustingen op het dak (zoals luchtbehandelingsinstallaties) gebeurt bij voorkeur door experts. Op die manier wint u twee keer: uw uitrustingen worden correct onderhouden én deze mensen nemen de juiste maatregelen om uw dakbedekking niet te beschadigen. Daktuinen of groendaken zijn populair, maar vereisen bijzondere aandacht. Zonder onderhoud zal de vegetatie afsterven of welig tieren, met een verlies van functie en esthetisch uitzicht tot gevolg. Zeker groendaken met intensieve vegetatie dienen met kennis van zaken onderhouden te worden. Zorg er dus voor dat u minstens één keer per jaar een controle op het dak gaat doen en dat u bladeren, mossen of andere vreemde voorwerpen verwijderd. Wanneer een ondergrondse parking niet in het gebouw is geïntegreerd, dan kan het ‘dak’ ervan als tuin, bovengrondse parkeerzone… worden ingericht. Het ligt voor de hand dat dergelijke daken erg goed onderhouden moeten worden en dit twee keer per jaar. Hoe en wat er moet gebeuren, is afhankelijk van de gebruikte materialen. Daarom vertrouwt u deze werken best toe aan een gespecialiseerde firma of (nog beter) de partij die het parkeerdak heeft gebouwd.

Dakafdichting

Verifieer na elke winter of uw dakafdichting geen rimpelvorming, verzakkingen, veroudering, losgekomen delen… vertoont. Ook de aansluitingen met dakkolken, afvoerleidingen en spuwers moeten in dit controleproces meegenomen worden. Verder omvat de inspectie ook de beschermlaag, de slabben, de profielen, de uitzettingsvoegen, de voegen tussen de dakbanen… Speciale aandacht moet gaan naar de uitzettingsvoegen en de opstanden van de dakdichting, zeker wanneer deze strak verbonden zijn met randprofielen uit metaal of kunststof. Indien u deze taak aan een professional toevertrouwt, kan deze meteen ook de nodige herstellingen uitvoeren. Vertoont de dakbedekking blazen en rimpels? Geen paniek, normaal gezien is er niks aan de hand. Wees dan wel voorzichtig wanneer u op het dak loopt. Voor de winter start, is het aangeraden om dode bladeren, mossen, plantengroei, vreemde voorwerpen… van uw dak te verwijderen. Kijk ook de staat van de dakballast (grind, tegels…) na, zeker na een periode van stormweer. Merkt u ergens een afwijking op? Herstellen is de boodschap, zelfs al betreft het maar een detail! Bij ballasten geldt hetzelfde onderhoud als bij de dakafdichtingen. Hou er wel rekening mee dat de ballasten bij omkeerdaken regelmatig gecontroleerd moeten worden. Op die manier vermijdt u dat wind de thermische isolatieplaten losrukt. Bij lichte beschermingen dient u reflecterende verven en/of beschermingen op basis van leislag te vernieuwen als deze niet meer doeltreffend zijn. Controleer dit toch maar jaarlijks. Eventueel kan u onkruidverdelgers gebruiken, maar zorg ervoor dat deze compatibel zijn met de dakafdichting en bescherming enerzijds en de regenwaterafvoervoorzieningen anderzijds.

Groendaken

Op plaatsen waar de dakdichting zichtbaar is, volgt u dezelfde onderhoudsregels als bij gewone daken. Het controleren van daken met veel vegetatie (vetplanten, mossen, grassen, kruiden…) is vergelijkbaar met de controle en reparatie van klassieke platte daken. Het enige verschil is dat u naast de controle van de dakkolken ook het onkruid zal moeten verwijderen. Een ander paar mouwen zijn de daktuinen of groendaken met dichte vegetatie. Deze hebben een opbouwhoogte van meer dan 15 centimeter en een begroeiing van struiken en bomen, eventueel in combinatie met grassen en/of bodembedekkers. Om de beplanting in stand te houden, is het nodig om ze jaarlijks te bemesten. Let op! Gebruik enkel producten die de dakafdichting niet kunnen beschadigen. Daarnaast zal u minstens één keer per jaar moeten maaien en snoeien. Het afval hiervan laat u best niet rondslingeren op het dak. Indien nodig kan u pesticiden of herbiciden gebruiken om het onkruid en ongedierte te bestrijden. Ook hier geldt de regel: gebruik enkel producten die wettelijk zijn toegelaten en de dakafdichting niet aantasten. Verder dienen alle aanplantingen jaarlijks omgespit te worden om de grond genoeg lucht te geven. Gebruikt u machines voor het jaarlijkse onderhoud van uw groendak? Hou er dan rekening mee dat uw dak maar een bepaalde last kan dragen. Werk dus met lichte apparatuur! De laatste jaren kenden we in de zomer lange periodes van extreme droogte. In dit geval zal u de beplanting op uw dak ‒ net zoals in de tuin ‒ moeten bijwateren. Indien u daarvoor een sproeisysteem gebruikt, vergeet dan zeker niet om de sproeiers maandelijks af te stellen en het systeem in de herfst te ledigen.

Parkeerdaken

Parkeerdaken moeten twee keer per jaar gereinigd worden en een algemene inspectie ondergaan. Jaarlijks neemt u best even de tijd om de dakafdichting, waterafvoer, opstanden en slabben, veiligheidsuitrustingen en andere uitrustingen te controleren. Veelal is dit proces hetzelfde als bij gewone platte daken, maar komen er nog extra taken bij naargelang het type materiaal waaruit het parkeerdak bestaat. Controleer bij dakbedekkingen in gietasfalt jaarlijks of er geen openingen of vervuilingen in de voegen aan het oppervlak zijn. Eventuele inzakkingen, spoorvorming en waterstagnaties dienen meteen weggewerkt te worden. Bespeurt u oppervlakteschade, verglijdingen, scheuren en blazen in de dakbedekking? Laat dit dan snel door een expert herstellen vooraleer er schade aan de dakafdichting optreedt. Dezelfde aandacht dient u aan dakbedekkingen uit asfaltbeton te besteden. Hier dient u echter ook de voegen tussen de dakbanen te controleren op openingen, afschilfering, vervuiling… Is uw parkeerdak met ter plaatse gestort beton gerealiseerd? Dan dient u zeker jaarlijks de voegen rondom de verhardingen te controleren en indien nodig te herstellen. Bemerkt u scheuren, inzakking, afschilfering of afbrokkeling van de verharding? Of zijn er niveauverschillen ontstaan? Laat dit meteen herstellen om schade aan de dakafdichting te vermijden. Oppervlakkige afbrokkeling als gevolg van vorst en strooizouten, kan geen kwaad. Verergert de situatie echter, dan is het aangeraden om een nieuwe deklaag te voorzien. Wanneer de parking zich onder een terras of wandelpad bevindt, zal het dak wellicht met betonnen grootformaattegels op steunblokjes bedekt zijn. Jaarlijks dienen de onderlinge aansluitingen tussen deze tegels nagekeken en indien nodig gecorrigeerd te worden. Vervang meteen ook gebroken en gescheurde tegels of exemplaren die zwaar beschadigd zijn. Corrigeer de zetting en uitlijning van de tegels indien nodig. Logischerwijze verwijdert u eveneens ongewenste plantengroei en opgehoopt vuil tussen de tegels en de dakafdichting of warmte-isolatie. Om schade aan de opstanden van de dakafdichting te vermijden, is het erg belangrijk om jaarlijks de aansluitingsvoegen aan de omtrek te reinigen en indien nodig te herstellen. Het is ook mogelijk dat uw keuze op kleinformaattegels of straatstenen op gestabiliseerd zand viel. In dit geval is het nodig om jaarlijks de stabiliteit en zetting te controleren en indien nodig te corrigeren. Ook hier geldt de regel: vervang ontbrekende, gebroken, gescheurde of zwaar beschadigde exemplaren. Merkt u ingezakte of verschoven tegels of straatstenen op? Zet die zeker terug op hun plaats, anders loopt u het risico op waterstagnatie. Last but not least: herstel de voegen en reinig waar nodig. Schenk daarbij bijzondere aandacht aan de voegen die de drainering aan het oppervlak moeten verzekeren. Bij beloopbare dakdichtingen is een jaarlijks nazicht van de hechting tussen de lagen heel erg belangrijk. Merkt u dat deze is losgekomen? Plaats dan een nieuwe toplaag. Zorg er wel voor dat dit volgens de instructies van de fabrikant gebeurt. Verder moet u zeker scheuren, blazen, afbrokkelingen of schilfers (laten) herstellen. Anders loopt u het risico op schade aan de dakafdichting en dan is het hek natuurlijk van de dam. Vergeet ook de granulaten niet die over het oppervlak van de dakafdichting zijn gestrooid om een rijlaag te vormen. Deze moeten geregeld hersteld of vernieuwd worden. Ten slotte is het aangeraden om jaarlijks het vuil en de ongewenste plantengroei in de uitzettingsvoegen te verwijderen. Op dat moment kan u best ook nagaan of er geen onthechtingen of scheuren ontstaan zijn. Indien nodig kan u tegelijkertijd de soepele voegen vervangen. Meer informatie hierover vindt u hier en hier en ook hier.

Dakbedekkingen

Welk type onderhoud u wanneer moet uitvoeren, is afhankelijk van het type materiaal waaruit het dak van uw woning is samengesteld: natuur- en kunstleien, dakpannen, asfaltleien, dakstro, metaal of golfplaten/vezelcement/kunststof. Een aantal onderhoudsingrepen gelden weliswaar voor elk type dak. Zo dient u jaarlijks na te gaan of de regenwaterafvoertoebehoren nog goed functioneren. Tevens is het aangeraden om jaarlijks de slabgroeven te controleren en indien nodig op te voegen. Herstel zeker ook alle scheuren die zich manifesteren aan het oppervlak van bouwdelen die niet door de dakbedekking worden beschermd. Vergeet ten slotte niet om jaarlijks dakdetails zoals slabben, schoorstenen… te onderhouden.

Dakbedekkingen uit natuur- en kunstleien

Bestaat uw dakbedekking uit natuur- of kunstleien? Verwijder dan jaarlijks alle plantengroei, mossen en materiaalresten die zich tussen de leien bevinden. Zo wordt het risico op waterinfiltratie aanzienlijk kleiner. Controleer dan meteen ook de bevestigingen, zeker aan de randen van de leien. Mocht uw dak niet volledig wind- en waterdicht zijn, vergeet dan niet om binnengedrongen poedersneeuw van de zolder te verwijderen. Periodiek kan u best ook de ontbrekende, beschadigde of verschoven elementen van uw dak vervangen, herstellen of herplaatsen. Ook visueel zal uw dak niet aan de tand des tijds ontsnappen. Uw dak met leien uit vezelcement kan echter relatief eenvoudig in zijn oude glorie worden hersteld. Het volstaat een algicide, een primer en een nieuwe coating aan te brengen. Maar ook een grondige reiniging van de leien geeft vaak al een schitterend resultaat. Laat deze werken uitvoeren door specialisten aangezien u bijvoorbeeld leien met asbestcement niet zelf mag reinigen.

Dakbedekkingen uit dakpannen van gebakken aarde, beton en metaal

Dakpannen zijn er in vele maten en soorten. De meest gangbare materialen zijn gebakken aarde, beton en metaal. Een halfjaarlijkse verwijdering van mossen, plantengroei en materiaalresten is altijd aanbevolen. Controleer dan meteen ook de bevestigingen, vooral aan de randen van de dakpannen. Periodiek is het aangewezen om ontbrekende, beschadigde of verschoven elementen te vervangen, te repareren of te herplaatsen. Bij dakpannen met een coating is het mogelijk dat deze vernieuwd moet worden. Mocht uw dak niet volledig wind- en waterdicht zijn, vergeet dan niet om binnengedrongen poedersneeuw van de zolder te verwijderen.

Dakbedekkingen uit asfaltleien

Een dak met asfaltleien of shingles is redelijk onderhoudsvriendelijk. Het volstaat om jaarlijks dode bladeren, materiaalresten of andere voorwerpen te verwijderen. Op die manier vermijdt u beschadiging aan de leien, een toename van de belasting of het verstoppen van de waterafvoer. Verwijder meteen ook alle mos- of plantengroei. Hun wortels kunnen de leien immers doorboren, wat vroeg of laat tot (capillaire) bevochtiging van de ondergrond kan leiden.

Dakbedding uit dakstro

Wanneer uw strooien dakbedekking vergroening vertoont, laat het dan bij droog weer behandelen met algicide. Een professional zal dit product gelijkmatig over het dak vernevelen. Een reiniging van deze dakbedekking is nodig indien er sprake is van een aanzienlijke algen- of mosbegroeiing. Dit kan u relatief eenvoudig verhelpen door het stro met een heggenschaar te ‘scheren’. Vergeet echter niet dat u de strolaag daarna dient te verdichten. Is het stro al beschadigd door algen of mossen? Vervang dan een dunne laag van het stro. In dit geval dient u wel ook de brandwerende bescherming te vernieuwen.

Dakbedekkingen uit metaal, toebehoren en aansluitingsdetails

Metaal kan op vele materialen slaan. Bestaat uw dak uit aluminium, zink, lood, koper, verzinkt staal of gelakt verzinkt staal? Dan vraagt het onderhoud een gelijkaardige aanpak. Jaarlijks dient u na te gaan of de beschermingslaag nog intact is. Grijp bij accidentele beschadiging of de eerste roestverschijnselen (vaak aan de druiplijn aan de dwarse overlappen) meteen in. Reinig meteen ook de oppervlakken die niet op natuurlijke wijze door de regen worden afgespoeld. Zorg er eveneens voor dat alle onderdelen die bijdragen tot de afdichting van de dakbedekking (druiplijsten, slabben, …) steeds in goede staat zijn. Uitzondering op deze regel zijn de daken uit roestvrij staal. Deze zijn flink wat onderhoudsvriendelijker. Het volstaat om ze jaarlijks met een zachte handborstel en een geconcentreerde ontvettende oplossing te reinigen. Bij een sterke vervuiling kan u eventueel een mechanische borstel gebruiken. Ook mag u aan de ontvettende oplossing een zeer fijn schuurpoeder toevoegen. Logischerwijze checkt u tegelijkertijd of alle onderdelen die bijdragen tot de afdichting van de dakbedekking (druiplijsten, slabben…) in goede staat zijn. Van welk materiaal uw metalen dak ook is: jaarlijks dient u bladeren, grassen, mossen en andere afzettingen of vreemde voorwerpen te verwijderen. Controleer dan ook de aansluitingsdetails en verifieer indien nodig of de ventilatie aan de onderzijde van de dakbedekking nog in orde is.

Dakbedekkingen uit golfplaten

Ook dakbedekkingen uit golfplaten vereisen een jaarlijks onderhoud. Verwijder alle mossen, plantengroei en materiaalresten. Controleer of de overige elementen (slabben, schoorstenen…) nog in goede staat zijn. Wilt u dat het dak er goed blijft uitzien? Breng dan periodiek een nieuwe algicide, primer en coating aan. Natuurlijk dient u ontbrekende, beschadigde of verschoven elementen te vervangen, te herstellen of te herplaatsen. Vergeet ook niet om poedersneeuw te verwijderen uit de zolder bij daken die niet volledig wind- en waterdicht zijn. Bestaat uw dakbedekking uit vezelcementplaten? Behandel deze dan jaarlijks met een ontmosser en spoel na met water. Let op met asbesthoudend vezelcement! In dit geval is het best om er een vakman bij te roepen, want de reiniging van dergelijke daken is gevaarlijk en aan strikte regels onderworpen. Dakbedekkingen uit kunststof kunnen best jaarlijks met water onder hoge druk gereinigd worden. Gebruik indien nodig een ontmosser en spoel altijd na met water (al dan niet onder hoge druk). Om het dak er als nieuw te laten uitzien, kan u periodiek een coating aanbrengen.

Aansluiting en afwerking

Aan uw dak zijn er nogal wat aansluitingsdetails en afwerkingen die u best niet uit het oog verliest. Een belangrijke categorie zijn de randprofielen, slabben en loketten. Reinig deze jaarlijks en bescherm ze indien nodig met geschikte producten. Maak van de gelegenheid gebruik om beschadigde slabgroeven op te voegen. Herstel tegelijkertijd ook alle scheuren aan bouwdelen die niet door de afdichting worden beschermd.

Ook muurkappen verdienen de nodige aandacht. Jaarlijks moet de bevestiging en/of de hechting van de onderdelen nagekeken worden. Hetzelfde geldt voor de dichtheid van de voegen. Periodiek kan u de muurkappen ook eens reinigen. Hoe vaak dit moet gebeuren, is afhankelijk van de omgeving en het type muurkap.

Vergeet de schoorstenen niet. Jaarlijks dient u de buitenbepleistering en bekleding te inspecteren en (indien nodig) bij te werken. Check meteen ook de slabben en slabgroeven, de bevestigingen en de staat van de schoorsteenkappen, de dekplaten… én de corrosiewerende bescherming van de metalen verankeringen en bevestigingen. Het is erg belangrijk om uw schoorsteen jaarlijks te laten vegen en op trek te (laten) controleren (Klik hier voor meer informatie). Laat deze expert meteen ook nagaan of er scheuren aanwezig zijn die de dichtheid van het schoorsteenkanaal in het gedrang zouden kunnen brengen. Is dat het geval, dan dient u ook de dichtheid te laten controleren door een vakman.

Ramen, lichtkoepels of rook- en warmteafvoersystemen

Onderbrekingen in de vorm van glasramen, lichtkoepels of hellende vensters zijn de achilleshiel van elk dak. Een reguliere controle en onderhoud is dan ook een absolute must. Eerst en vooral is het nodig om alles proper te houden. Reinig minstens jaarlijks de doorschijnende delen en het buitengeraamte (Klik hier voor meer informatie). Maak van de gelegenheid gebruik om de voegen (Klik hier voor meer informatie) en bevestigingen te controleren. Het is aangeraden om tweejaarlijks het schilderwerk te herstellen of bij te werken. Natuurlijk dient u gescheurde elementen op tijd en stond te herstellen of te vervangen.

Wie een rook- en warmteafvoersysteem heeft, dient jaarlijks te laten nagaan of de vrije hoogte nog steeds verzekerd is en of de afsluiting van de mobiele rookschermen niet wordt belemmerd. Het is bovendien wettelijk verplicht om deze systemen jaarlijks op hun werking te laten controleren door een onafhankelijk organisme of geaccrediteerd bureau. Deze experten dienen bijzondere aandacht te besteden aan de luchttoevoer- en luchtafvoerventilatoren, alsook de openingsmechanismen en de afstandsbediening van de verluchters van de mobiele schermen, de natuurlijke compensatielucht toevoerinrichtingen… Daarna zullen zij de besturings- en signalisatieborden op hun functionaliteit testen en de ventilatiekokers controleren (Klik hier voor meer informatie).

Uitrustingen, beschermingen en toebehoren

U zal versteld staan van hoeveel uitrustingen, beschermingen en toebehoren een dak kan bevatten. In de praktijk worden ze opgedeeld in zeven categorieën die elk een specifiek onderhoud vragen. Naast de permanente uitrustingen voor ongevalpreventie en toegang tot de daken, zijn er ook de bliksemafleiders, ballasten en lichte beschermingen. Een recente categorie die sterk aan belang wint, zijn de zonnecollectoren, met de thermische en fotovoltaïsche uitvoeringen. Vandaag minder van toepassing, maar toch nog niet helemaal van het toneel verdwenen, zijn de antennes en collectoren. Het is evident dat ook deze op regelmatige basis onderhouden moeten worden.

Permanente uitrustingen voor ongevalpreventie en toegang tot de daken

Opdat het onderhoud van daken of glasgevels veilig zou kunnen verlopen, is het interessant om vaste uitrustingen te voorzien. We denken hierbij aan ankerpunten en leeflijnen, maar ook aan kooi- en gevelladders of hekwerken aan de dakrand. Om de beoogde veiligheid te garanderen, moeten deze oplossingen natuurlijk ook onderhouden worden. Een jaarlijkse inspectie en reiniging is zeker aan te raden. Besteed ook voldoende aandacht aan de bevestigingen en de voegen (Klik hier voor meer informatie). Daarnaast is het aangeraden om het schilderwerk of de corrosiewerende bescherming tweejaarlijks bij te werken.

Zonnecollectoren

Dankzij een aantrekkelijke subsidieregeling is zonne-energie erg populair geworden in België. De oplossingen vallen in twee grote categorieën op te delen. Enerzijds zijn er de thermische zonnecollectoren die ook wel zonneboilers worden genoemd. Dit zijn panelen waarin een vloeistof zit die door de energie van de zon wordt opgewarmd. Deze warmte wordt via een buizensysteem getransporteerd naar een voorraadvat met leidingwater dat hierdoor een temperatuur tot 60°C kan bereiken. Zo wordt sanitair water al voorverwarmd, wat een aanzienlijke energiebesparing oplevert. Anderzijds zijn er de gekende PV-panelen. Deze bevatten fotovoltaïsche cellen die een deel van de fotonen uit het zonlicht in elektriciteit omzetten. De opgewekte stroom wordt vervolgens via een omvormer en bedrading op het elektriciteitsnet geplaatst of in een batterij opgeslagen.

De opbrengst van beide types zonnecollectoren hangt af van de oriëntatie, hellingsgraad, omliggende obstakels en … een goede werking. Hoe beter u uw thermische of fotovoltaïsche installatie onderhoudt, hoe rendabeler uw investering zal zijn. Wilt u weten hoe u dat het best doet? Raadpleeg thermische zonneboilers of fotovoltaïsche zonnecollectoren.

Thermische zonnecollectoren

Het vraagt werk en discipline om uw zonneboiler optimaal te laten renderen. Maandelijks dient u de druk in de primaire kring (voor systemen onder druk) na te kijken. Noteer de waarde die de manometer aangeeft en volg dit op. Controleer tegelijkertijd ook of het verklikkerlichtje van de anode brandt. Controleer elk kwartaal de goede werking van de circulatiepompen en het debiet. Eventueel kan dit door de druk stroomopwaarts en stroomafwaarts met elkaar te vergelijken. In de lente en herfst dient u na te gaan of de collectoren nog voldoende proper zijn (reinig indien nodig) en of de bevestigingen nog in goede staat zijn. Merkt u damp op de collector die maar traag verdwijnt? Controleer dan meteen de dichtheid van de primaire kring en de werking van het veiligheidsventiel van de primaire kring. Dit laatste is relatief eenvoudig: bedien het manueel gedurende ongeveer 1 seconde en kijk of er geen koelvloeistof wegstroomt. Last but not least: controleer visueel de ontluchters en de luchtafvoer. Helaas volstaat dit alles niet om uw zonneboiler optimaal te laten functioneren. Jaarlijks dient u de installatie aan een grondige inspectie te onderwerpen. Neem de gebruiksaanwijzing bij de hand om te verifiëren of de elektrische voedingen en verklikkerlichtjes nog goed werken. Analyseer het glycolgehalte en de pH-waarde van de koelvloeistof. Reservoirs dienen geledigd, gereinigd en ontsmet te worden. Controleer ook visueel de magnesiumbeveiligingsanode en meet haar elektrische intensiteit. Eveneens te meten: het drukverschil van de platenwisselaars (buiten), want zo brengt u de ladingsverliezen in kaart. De prestaties van de warmtewisselaar kan u dan weer beoordelen door het meten van de debieten en temperaturen van de kringen. Verder is het aangeraden om de voordruk van het expansievat te meten en de temperatuursondes met een geijkte contactsonde en ohm-meter te controleren. Meet ook de start- en stoptemperaturen van de temperatuursondes met een ohm-meter. Inspecteer tevens de staat van de buitenisolatie en de isolatie van de primaire leidingen en zonneboiler, alsook de dakdoorvoeren en de collectoren. Finaal dient u nog volgende zaken te checken: de overige onderdelen, de druk in de primaire kring en de doeltreffendheid van het antivriesmiddel en de overeenkomstige corrosieremmer.

Fotovoltaïsche zonnecollectoren

Hoe properder uw PV-panelen, hoe groter de opbrengst zal zijn. Daarom is het nodig om ze periodiek (manueel) te reinigen. De frequentie zal afhangen van de locatie van uw woning. Zo is er meer onderhoud nodig indien de panelen zich nabij een industriële site of een spoorweg bevinden. Ook in de kuststreek en stedelijke omgevingen zal u sneller een reinigingsbeurt moeten inlassen. Een andere factor die een belangrijke rol speelt, is de hellingsgraad van het dak. Bedraagt deze minder dan 15°? In dit geval zullen de regenbuien u niet meer helpen om stof, vogelpoep of ander vuil te verwijderen. Afhankelijk van de situatie zal u uw PV-panelen dus één tot vier keer per jaar moeten reinigen. Bovendien kan een extra onderhoudsbeurt zich opdringen in erg droge periodes. Het schoonmaken doet u trouwens gewoon met water zonder detergenten en een zachte doek. Omvormers dient u periodiek op eventuele schade te controleren. Kijk ook na of het display een normale werking aangeeft. Zijn de koelelementen vuil? Reinig deze dan met een zachte doek of een penseel. Verifieer ten slotte om de zes maanden of de kabels al dan niet beschadigd zijn en vervang ze indien nodig.

Bliksemafleiders, Ballast, Lichter bescherming

Afhankelijk van het beschermingsniveau dienen bliksemafleiders jaarlijks (klasse I en II) of tweejaarlijks (klasse III en IV) door een bevoegde instantie gecontroleerd te worden. Deze zal de volgende zaken nagaan:

  1. Is het ontwerp conform de norm?
  2. Is het bliksemafleidingsysteem in goede staat?
  3. Zijn alle verbindingen goed aangesloten?
  4. Is de elektrische continuïteit tussen de geleiders en de klemmen gewaarborgd?
  5. Is er sprake van corrosie? Zeker bij de onderdelen ter hoogte van de grond is roestvorming uit den boze.
  6. Zijn de zichtbare aardingen intact (en dus operationeel)?
  7. Bevinden alle zichtbare geleiders en systeemonderdelen zich op de juiste plaats? Zijn ze correct bevestigd? Zijn ze tegen schokken beschermd?
  8. Zijn er uitbreidingen of wijzigingen aan de beschermde constructie gebeurd? Is er bijkomende bescherming nodig?
  9. Vertonen het beschermsysteem, de bliksemafleiders en de zekeringen geen schade?
  10. Is de equipotentialiteit voor de nieuwe installaties binnenin de constructie correct tot stand gebracht sinds de laatste inspectie en werden continuïteitsproeven uitgevoerd?
  11. Zijn de geleiders en de equipotentiaalverbindingen binnenin de constructie aanwezig en intact?
  12. Zijn de tussenafstanden gerespecteerd?

Bij beschermingsniveau I en II dient de installatie om de twee jaar een complete inspectie te ondergaan. Bij niveau III en IV ligt de frequentie op vier jaar. Hierbij worden dezelfde controles uitgevoerd als hierboven aangegeven, aangevuld door continuïteitsproeven op de onderdelen die bij het initiële onderzoek niet zichtbaar waren en/of later niet visueel te controleren zijn. Ook zullen de aardingsweerstandswaarden gemeten worden. Let wel: de waarden van de geïsoleerde of geassocieerde aardingsweerstandsmetingen dienen in een inspectierapport te worden genoteerd.

Zuivering en ingegraven leidingen

Ook wat niet (volledig) zichtbaar is, moet ook regelmatig gecontroleerd worden, te beginnen met afvalwaterzuiveringssystemen. Dit werk is omvangrijker dan je op het eerste gezicht zou denken, want je moet vetvangers, olieafscheiders en slibvangers, bezinkputten, septische putten en afzonderlijke zuiveringsinstallaties laten controleren. Ook de onderdelen van ingegraven leidingen zijn vatbaar voor slijtage en defecten. In de eerste plaats denken we aan de rioleringsbuizen, hydraulische toestellen en ander leidingwerk. Er zijn echter nog tal van andere elementen die u best regelmatig aan een inspectie onderwerpt. Denk hierbij aan afvoeren, terugslagkleppen, luchtbarrières, enzovoort. Tegelijkertijd moet u controleren of de putten, afvoerputten en absorptieputten goed werken. Dan zijn er nog putten en inspectieputten en afvoeren. Vergeet ook de terugstroombeveiligingstoestellen, terugslagkleppen en spuikranen niet. Tot slot hebben oppompinstallaties voor rioolwater eveneens een regelmatig onderhoud.

Structuren

Een woning is de optelsom van verschillende structuurelementen. En dat zijn er wel wat: wanden, balken, kolommen, dakconstructies, trappen, balkons, schoorstenen… Hoewel deze elementen erg solide en duurzaam lijken, ontsnappen ze niet aan de tand des tijds. Met een tijdige inspectie (en herstelling) kan u dure ingrepen vermijden en ook de veiligheid van de bewoners waarborgen. Niemand wil immers wonen in een huis waarvan de structuur niet tiptop in orde is.

Structuurelementen bestaan in verschillende materialen. In woningen speelde traditioneel metselwerk lange tijd de hoofdrol. Vandaag is houtbouw aan een opmars bezig en eisen ook beton, metaal en glas hun plaats als structuurelement op. Wat u ook kiest: hou er rekening mee dat elk materiaal zijn achilleshiel heeft. Daarom is het uitermate belangrijk om elk structuurelement grondig te controleren en indien nodig te repareren.

Daken

De uitdrukking ‘een dak boven het hoofd hebben’ is veelzeggend. Niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk. Dit onderdeel van een huis heeft immers een erg belangrijke functie: zowel de inwoners als de andere bouwelementen beschermen tegen weersinvloeden en vervuiling. Het kleinste mankement kan dus grote gevolgen hebben. Daarom zijn een regelmatige inspectie en onderhoud geen overbodige luxe. Wellicht is het best om deze taken aan een specialist toe te vertrouwen. Enerzijds om veiligheidsredenen, anderzijds omdat het nazicht en de eventuele herstellingen enige expertise vereisen.

Er zijn immers nogal wat elementen die onder de loep genomen moeten worden. Vooral de dakvloerelementen, de wateropvang en -afvoer en dakbedekking/afdichtingen vragen deskundige aandacht. Ook de aansluitingsdetails en afwerkingen mogen niet vergeten worden. Dakdoorbrekingen zoals ramen, lichtkoepels of rook- en warmteafvoersystemen vormen de achilleshiel van elk dak. Zorg dus dat ze altijd in optimale staat verkeren. Ten slotte zijn er nog de uitrustingen, beschermingen en toebehoren niet uit het oog verloren worden. Zeker nu zonnecollectoren eerder regel dan uitzondering geworden zijn.

Sluitingen en buitenafwerkingen

Aan de buitenkant van elke woning bevinden zich tal van afwerkingselementen. Deze hebben vaak zowel een esthetische als een functionele rol. We denken in de eerste plaats aan alle schrijnwerk, maar ook de buitenbeglazing en de vulelementen vallen onder deze categorie. Erg prominente vormen van buitenafwerkingen zijn de gevelbekleding of de gevelbepleistering. Dichtingsvoegen zijn dat misschien minder, maar niettemin spelen ze een belangrijke rol in het uitzicht en de functionaliteit van uw woning. Verder zijn er nog de buitentrappen, balkons, borstweringen en leuningen. Last but not least zijn er de specifieke gevelsystemen en -uitrustingen/gondels die weinig esthetische waarde hebben, maar des te belangrijker zijn om een veilig onderhoud en reiniging van de andere bouwelementen te garanderen.

Wie zijn sluitingen en buitenafwerkingen goed onderhoudt, zal twee keer winnen. U verlengt de levensduur van al deze elementen, wat op termijn een groot verschil zal maken in de portemonnee. Daarenboven oogt uw woning altijd perfect, wat een positief effect heeft op de waarde van het pand. Kortom, geen enkel excuus is goed genoeg om de buitenkant van uw huis aan zijn lot over te laten. Wilt u weten welke controles en werken er nodig zijn? Klik dan op de buitenafwerkingen die op uw woning van toepassing zijn.

Sluitingen en binnenafwerkingen

Het interieur van een woning is de reflectie van de persoonlijkheid van de bewoners. In die zin vertellen de inrichting en de manier waarop uw interieur wordt onderhouden niet alleen wat meer over wie u bent, maar het zorgt ook voor mentale rust. Bovendien gaan de afwerkingen en materialen eens zo lang mee als u ze regelmatig reinigt en repareert. Kortom, zowel uw gemoedstoestand als uw portemonnee winnen bij een interieur dat tiptop in orde wordt gehouden.

Het is niet eens zo moeilijk om uw binnenafwerking optimaal te onderhouden. Meestal volstaat een periodieke reiniging van de binnenwanden en binnenbepleistering, de vloerbedekking en de (verlaagde) plafonds. Het is weliswaar erg belangrijk dat daarbij de juiste technieken en producten worden toegepast. Klik op een binnenafwerking naar keuze om hierover meer te weten te komen.

Voor wat betreft het schrijnwerk en de binnentrappen, de leuningen en de verhoogde vloeren ligt het accent niet zozeer op schoonmaken, maar op onderhoud dat ervoor zorgt dat ze functioneel en veilig blijven.

Technieken voor fluïda

Een woning bevat tal van ‘technieken’ die professionelen als ‘HVAC’ aanduiden. Deze term staat voor ‘heating, ventilation and airconditioning’. Verwarming, ventilatie en airco dus. Daarnaast zijn er nog andere technische installaties, zoals de luchtbehandelingsgroepen en de systemen voor waterverdeling en -afvoer. Ten slotte is er nog de vreemde eend in de bijt die desalniettemin een enorm belangrijke taak heeft: de oplossingen voor brandbescherming.

Al deze technieken zorgen letterlijk voor comfort in uw woning. Vaak staan we daar niet bij stil, tot één van de systemen het laat afweten. Meestal gebeurt dat wanneer we ze het meest nodig hebben. Een verwarmingsinstallatie begeeft het quasi altijd in hartje winter, terwijl de airco op een snikhete dag kuren krijgt. Gelukkig bestaat er een manier om dergelijke onaangename verrassingen grotendeels te vermijden: proactief onderhoud. Het mooie is dat deze aanpak zich nog in andere voordelen vertaalt. Een goed functionerende verwarmingsinstallatie zal bijvoorbeeld ook een positieve impact op uw energiefactuur hebben. De interventies voor reparaties zullen drastisch verminderen en tegelijkertijd zal de levensduur van uw toestellen toenemen. Bovendien vermijdt u schade door lekken of (in het ergste geval) brandhaarden.

Technieken voor elektriciteit

We lijken niet meer te beseffen hoe sterk elektriciteit met ons leven vervlochten is, tot er een stroompanne optreedt… Dan hebben we het gevoel dat we terug naar de middeleeuwen gekatapulteerd worden. Een uur met kaarsjes is nog wel gezellig, maar al snel missen we het comfort en de luxe. Het belang van elektriciteit neemt zelfs halsoverkop toe. Zonder stroom is er geen internet, koffie of warm eten. Ook alle domotica en beveiligingsfuncties vallen weg. En we kunnen onze wagen of fiets niet meer opladen. Kortom: zonder elektriciteit zijn we hopeloos verloren.

We evolueren langzamerhand naar een maatschappij waarin we zelf stroom produceren, opslaan en uitwisselen met onze buren. Op het vlak van onderhoud zal dit de zaken enigszins bemoeilijken, maar dat zijn zorgen voor later. Vandaag zijn we voor de elektriciteitsbevoorrading nog steeds grotendeels afhankelijk van derden. Zij waarborgen de continuïteit, waardoor u niet wakker hoeft te liggen van eventuele inspecties of ingrepen. Toch gaat u niet helemaal vrijuit: particulieren worden geacht zelf enig onderhoud aan de elektrische systemen uit te voeren. Deze acties kaderen vooral in het behoud van een optimale veiligheid. Niettemin spelen ze ook een rol in het behoud van een vlotte elektriciteitstoevoer.

Het ligt voor de hand dat hoogspanningsdistributie- en transformatieposten maatregelen vragen om de veiligheid en de werking van de installaties te waarborgen. Klik hier voor meer informatie. Particuliere woningen hebben echter voornamelijk te maken met laagspanningsinstallaties (inclusief de elektrische leidingen en noodelektrogeengroepen). Wat er op dat vlak van u verwacht wordt, vindt u hier. Daarnaast zijn er nog de zeer-lage-spanningsinstallaties die ook wel enig onderhoud vereisen. In eerste instantie denken we aan alarmsystemen ter beveiliging tegen diefstal. Maar ook de branddetectie- en alarmsystemen, alsook de parlo- en videofoons en diverse elektrische elementen zullen periodiek gecontroleerd moeten worden.

(Nood)verlichting is een categorie apart binnen de technieken voor elektriciteit. Hoe u deze oplossingen in optimale conditie houdt, leest u hier. Liften dienen dan weer periodiek door een expert onderhouden te worden. Wat dit allemaal inhoudt, leest u hier. Zorg ten slotte dat de elektrische verwarmingssystemen (convectoren, warmtepompen…) niet aan uw inspecterende oog ontsnappen.

Schilderwerk

Een likje verf kan wonderen doen voor de uitstraling van uw woning en dit zonder dat het stukken van mensen moet kosten. U kan deze werken immers relatief gemakkelijk zelf uitvoeren. De enige keerzijde van de medaille is dat het positieve effect van schilderwerken beperkt is in de tijd. Zeker in omgevingen die intensief gebruikt worden of blootgesteld zijn aan sterk vervuilende factoren. Daarom zal u periodiek de geverfde oppervlakken moeten reinigen, behandelen en herwerken. Welke acties u wanneer moet ondernemen, is sterk afhankelijk van de locatie. Klik hier om te ontdekken hoe u uw binnenschilderwerk in optimale conditie houdt. Hier vindt u de tips en tricks voor het onderhoud van uw schilderwerk buiten.

Toegangen

Rondom (en aan) uw woning zijn er nog verschillende zaken waaraan u best aandacht schenkt. Vaak betreft het elementen die uw huis extra cachet geven. Als die niet in optimale staat verkeren, is de kans groot dat ze het omgekeerde effect creëren. Kapotte en vuile buitenvloerbedekkingen bezorgen uw woning al snel een troosteloze uitstraling. Hetzelfde geldt voor uithangborden, kabels of bloembakhouders die hun beste tijd gehad hebben. Ook aftands buitenmeubilair en onverzorgde waterpartijen zullen de uitstraling van uw woning sterk bezoedelen. Vergeet trouwens niet om de huisvuilafvoerinrichtingen, de huisvuil- en vuilnisbakkenverzamelruimte en kelders/parkings periodiek onder handen te nemen. Dit is vooral belangrijk om hygiënische redenen.

Gelukkig is het onderhoud van al deze zaken niet zo moeilijk of tijdsintensief. Wilt u weten hoe u alles in perfecte staat houdt? Klik dan op de elementen die voor uw woning van toepassing zijn.